ประวัติหน่วยงาน
กองบังคับการตรวจสอบและวิเคราะห์อาชญากรรมทางเทคโนโลยี (บก.ตอท.) สังกัด กองบัญชาการตำรวจสืบสวนสอบสวนอาชญากรรมทางเทคโนโลยี (บช.สอท.) สำนักงานตำรวจแห่งชาติเป็นหน่วยงานใหม่ที่จัดตั้งขึ้นและมีผลบังคับใช้ เมื่อวันที่ ๙ กันยายน ๒๕๖๓ ตามพระราชกฤษฎีกาแบ่งส่วนราชการสำนักงานตำรวจแห่งชาติ (ฉบับที่ ๕) พ.ศ.๒๕๖๓ และ กฎกระทรวงแบ่งส่วนราชการเป็นกองบังคับการหรือส่วนราชการอย่างอื่นในสำนักงานตำรวจแห่งชาติ (ฉบับที่ ๑๗) พ.ศ.๒๕๖๓ โดยประกอบด้วย ๖ กองกำกับการ ดังนี้
(๑) ฝ่ายอำนวยการ
(๒) กลุ่มงานตรวจพิสูจน์พยานหลักฐานดิจิทัล
(๓) กลุ่มงานสนับสนุนทางไซเบอร์
(๔) กลุ่มงานป้องกันอาชญากรรมทางเทคโนโลยี
(๕) กลุ่มงานรักษาความมั่นคงปลอดภัยทางไซเบอร์
(๖) กลุ่มงานต่อต้านการล่วงละเมิดทางเพศต่อเด็กทางอินเทอร์เน็ต
พร้อมกับยุบโครงสร้างและอำนาจหน้าที่ของ กลุ่มงานตรวจสอบและวิเคราะห์การกระทำความผิดทางเทคโนโลยี และ กลุ่มงานตรวจสอบและควบคุมมาตรฐานความปลอดภัย กองบังคับการสนับสนุนทางเทคโนโลยี สำนักงานเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร สำนักงานตำรวจแห่งชาติ และโอนภารกิจดังกล่าวไปเป็นส่วนหนึ่งในโครงสร้างและอำนาจหน้าที่ของกองบังคับการตรวจสอบและวิเคราะห์อาชญากรรมทางเทคโนโลยี
ต่อมา เมื่อวันที่ 24 กันยายน 2563 ได้มีราชกิจจานุเบกษา ประกาศพระบรมราชโองการ โปรดเกล้าโปรดกระหม่อมพระราชทานยศตำรวจชั้นนายพลและแต่งตั้งข้าราชการตำรวจโดยให้ พล.ต.ต.นิเวศน์ อาภาวศิน ดำรงตำแหน่งเป็นผู้บังคับการตรวจสอบและวิเคราะห์อาชญากรรมทางเทคโนโลยี ซึ่งเป็นผู้บังคับการคนแรกของหน่วยงานนี้ และเป็นผู้ที่ทำงานด้านอาชญากรรมทางเทคโนโลยี ของ สำนักงานตำรวจแห่งชาติ ต่อเนื่องมาตั้งแต่มีการจัดตั้ง ศูนย์อาชญากรรมทางเทคโนโลยี เมื่อปี 2547 โดยมุ่งพัฒนางานด้านการสืบสวนอาชญากรรมทางเทคโนโลยีและฝึกอบรมให้กับบุคลากรของสำนักงานตำรวจแห่งชาติมาโดยตลอด
ส่วนของประวัติ กลุ่มงานตรวจสอบและวิเคราะห์การกระทำความผิดทางเทคโนโลยี กองบังคับการสนับสนุนทางเทคโนโลยี นั้น มีจุดเริ่มต้นจาก ศูนย์อาชญากรรมทางเทคโนโลยี (High-Tech Crime Center) ซึ่งได้จัดตั้งขึ้นตามคำสั่ง ตร. ที่ 225/2547 ลง 2 เม.ย.2547 เริ่มปฏิบัติงานตั้งแต่วันที่ 19 เม.ย.2547 – 30 มิ.ย.2548 โดยมี พล.ต.อ.นพดล สมบูรณ์ทรัพย์ ทำหน้าที่ผู้อำนวยการศูนย์ฯ และ พล.ต.ท.ชาตรี สุนทรศร เป็นผู้ช่วยผู้อำนวยการศูนย์ฯ โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อกำหนดแผนวางมาตรการป้องกันปราบปรามอาชญากรรมทางเทคโนโลยี สืบสวน รวบรวม วิเคราะห์ข้อมูลอันเกี่ยวเนื่องกับอาชญากรรมทางเทคโนโลยี และอบรมให้ความรู้กับเจ้าหน้าที่ตำรวจในการดำเนินคดีอาญาที่เกี่ยวข้องกับการกระทำความผิดทางเทคโนโลยี
ต่อมา ได้มีพระราชกฤษฎีกาแบ่งส่วนราชการสำนักงานตำรวจแห่งชาติ พ.ศ.2548 และกฎกระทรวงแบ่งส่วนราชการเป็นกองบังคับการ หรือ ส่วนราชการที่เรียกชื่ออย่างอื่นในสำนักงานตำรวจแห่งชาติ พ.ศ.2548 ได้จัดตั้ง ”ศูนย์ตรวจสอบและวิเคราะห์การกระทำผิดทางเทคโนโลยี” (ศตท.) ขึ้น เป็นหน่วยงานระดับกองบังคับการ เริ่มปฏิบัติงานตั้งแต่วันที่ 30 มิ.ย.2548 ถึงวันที่ 6 ก.ย.2552 มีอำนาจหน้าที่ดำเนินการเกี่ยวกับการตรวจสอบข้อมูลการกระทำผิดกฎหมายโดยใช้เครื่องมือ เทคโนโลยีสารสนเทศ ปฏิบัติงานร่วมกับหรือสนับสนุนการปฏิบัติงานของหน่วยงานอื่นที่เกี่ยวข้องหรือที่ได้รับมอบหมาย
จากนั้น ได้มีการปรับปรุงโครงสร้างตามพระราชกฤษฎีกาแบ่งส่วนราชการสำนักงานตำรวจแห่งชาติ พ.ศ.2552 แยก ปอท. ออกจาก ศตท. โดยยังคงมีกลุ่มงานตรวจสอบและวิเคราะห์การกระทำความผิดทางเทคโนโลยี เป็นกองกำกับการหนึ่งในสังกัด บก.สสท. เพื่อปฏิบัติภารกิจลดช่องว่างระหว่างความรู้ด้านเทคโนโลยีกับการทำงานของเจ้าหน้าที่ตำรวจ ตลอดจนทำหน้าที่ส่งเสริมให้สถานีตำรวจทั่วประเทศสามารถรับแจ้งความในคดีความผิดที่เกี่ยวข้องกับเทคโนโลยีโดยกลุ่มงานตรวจสอบและวิเคราะห์การกระทำความผิดทางเทคโนโลยี เป็นหน่วยให้คำปรึกษา
นอกจากนี้ยังเป็นวิทยากรฝึกอบรมให้ความรู้กับเจ้าหน้าที่ตำรวจในด้านอาชญากรรมคอมพิวเตอร์ การสืบสวนทางเทคนิคการเก็บรักษาพยานหลักฐานทางอิเล็กทรอนิกส์ให้มีความน่าเชื่อถือสามารถรับฟังในกระบวน การพิจารณาในชั้นศาลได้ ตลอดจนเร่งพัฒนาศักยภาพของบุคลากรในหน่วยงานเพื่อให้มีความเชี่ยวชาญ สามารถให้การสนับสนุนคดีที่มีความซับซ้อน และปฏิบัติภารกิจร่วมกับหน่วยงานอื่น